Vào m?t ngày hè n?ng g?t, ch? Nguy?n Th? N?i, 38 tu?i, ??t ng?t b? ?au nhói ? ??u g?i trái khi ?ang làm ru?ng. Ch?ng ch? l?p t?c ??a ch? ??n B?nh vi?n ?a khoa t?nh Yên Bái, b?nh vi?n l?n nh?t t?nh cách nhà kho?ng 15 km. Th?ng qua h? th?ng ch?p c?t l?p hi?n ??i, bác s? k?t lu?n ch? b? ??t d?y ch?ng ??u g?i và ch? ??nh m? n?i soi. Ca ph?u thu?t di?n ra t?t ??p và ch? N?i ?ang d?n h?i ph?c vào th?i ?i?m chúng t?i ??n th?m.
M?i chuy?n có th? s? khác n?u tai n?n x?y ??n vào th?i ?i?m b?n n?m v? tr??c. R?t có th? ch? N?i s? m?t m?t ngày ?i l?i lên b?nh vi?n tuy?n trên ? Hà N?i ?? ch?y ch?a.
Ch? N?i nh? l?i: “Th?i gian tr??c, c? s? v?t ch?t c?a nh?ng b?nh vi?n t?i ??a ph??ng còn r?t l?c h?u. ??i ng? y bác s? ch? có th? ch?a m?t s? b?nh ??n gi?n. R?t nhi?u ng??i chúng t?i ??u ngh? r?ng n?u b? b?nh n?ng ho?c c?n th?c hi?n các th? thu?t ph?c t?p thì ch?c ch?n ph?i lên các b?nh vi?n tuy?n trung ??ng ? Hà N?i.” Khi ?ó, B?nh vi?n ?a khoa Yên Bái ch?a th? th?c hi?n các ca ph?u thu?t n?i soi.
Ngay c? ??n b?y gi?, nhi?u ng??i d?n vùng n?ng th?n Vi?t Nam v?n còn có suy ngh? gi?ng ch? N?i ?ó là mu?n ???c khám ch?a b?nh t?t ph?i lên các b?n vi?n tuy?n trên m?c dù ?i?u ?ó ??ng ngh?a v?i vi?c ph?i m?t thêm r?t nhi?u th?i gian ?i l?i và t?n kém v? chi phí. Tuy nhiên, h? v?n s?n sàng ch?p nh?n b?i ni?m tin r?ng h? s? ???c ?i?u tr? b?i ??i ng? y bác s? có n?ng l?c chuyên m?n cao và ? nh?ng b?nh vi?n hi?n ??i h?n.

Trong nhi?u n?m qua, b?nh nh?n t? các t?nh l?n c?n ?? v? các b?nh vi?n tuy?n ??u t?i Hà N?i, g?y nên tình tr?ng quá t?i t?i các b?nh vi?n này. Theo m?t kh?o sát c?a B? Y t? n?m 2012, 59% b?nh nh?n ??n khám, ?i?u tr? t?i các b?nh vi?n trung ??ng là do t? ? mu?n chuy?n lên tuy?n trên. H? l?y c?a nó là t?i các b?nh vi?n này vi?c ghép gi??ng n?m chung cho hai ho?c ba b?nh nh?n là kh?ng tránh kh?i.
M?t trong nh?ng nguyên nh?n chính xu?t phát t? n?ng l?c h?n ch? c?a h? th?ng y t? ??a ph??ng. C?ng theo k?t qu? kh?o sát nói trên, ??i ng? y bác s? t?i các b?nh vi?n tuy?n t?nh kh?ng th?c hi?n ???c 25% th? thu?t y khoa theo ?úng ch?c n?ng nhi?m v?. ??i v?i các b?nh vi?n tuy?n huy?n, t? l? này lên ??n 33%. Ngoài ra, h? t?ng y t? ??a ph??ng c?ng h?n ch? h?n nhi?u so v?i các c? s? y t? ? tuy?n trung ??ng.
T? n?m 2013, Chính ph? Vi?t Nam ?? có nhi?u n? l?c kh?c ph?c tình tr?ng quá t?i th??ng xuyên t?i các b?nh vi?n tuy?n trung ??ng và n?ng cao ch?t l??ng ch?m sóc y t?. Nhi?u ch??ng trình hành ??ng c? th? ?? ???c th?c hi?n, bao g?m t?ng c??ng ??u t? n?ng c?p c? s? h? t?ng và x?y d?ng n?ng l?c cho ??i ng? cán b? y t? ? ??a ph??ng. Logic c?a cách ti?p c?n này khá r?: n?u b?nh nh?n ???c ti?p c?n các d?ch v? y t? ch?t l??ng cao, chi phí h?p l? và g?n khu v?c sinh s?ng, h? s? kh?ng l?a ch?n s? d?ng d?ch v? ? n?i khác.
Chung tay v?i các n? l?c hành ??ng c?a Chính ph?, n?m 2013 Ng?n hàng Th? gi?i ?? tài tr? th?c hi?n v?i kinh phí ??u t? 126 tri?u USD nh?m t?ng c??ng n?ng l?c h? th?ng b?nh vi?n c?ng l?p t?i 13 t?nh vùng ??ng B?c B? và ??ng b?ng S?ng H?ng. Ch??ng trình t?p trung vào n?m chuyên khoa hay g?p tình tr?ng quá t?i nh?t nh?: Tim m?ch, s?n/ph? khoa, nhi, ung th? và ch?n th??ng (ph?u thu?t).
Sau sáu n?m th?c hi?n, d? án ?ang mang l?i nhi?u k?t qu? tích c?c. ??n c? nh? B?nh vi?n ?a khoa t?nh Yên Bái, – b?nh vi?n c?ng l?p l?n nh?t t?i m?t trong nh?ng t?nh nghèo nh?t Vi?t Nam, m?t trong s? 74 b?nh vi?n tham gia d? án do Ng?n hàng Th? gi?i tài tr?. Bên c?nh ngu?n v?n t? ng?n sách nhà n??c ?? ??u t? x?y d?ng, c?i t?o h? t?ng, ngu?n v?n h? tr? phát tri?n chính th?c t? d? án ?? cung c?p trang thi?t b? y t? và giúp b?nh vi?n phát tri?n ngu?n nh?n l?c.